Zmiana ustawy przywraca między innymi prawną ochronę drzew, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Właściciel nieruchomości od 17 czerwca 2017 r. nie będzie obowiązany dokonać zgłoszenia do właściwego organu, zamiaru usunięcia drzewa, jeżeli obwód pnia drzewa mierzonego na wysokości 5 cm nie przekracza:
- 80 cm – w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego,
- 65 cm – w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego,
- 50 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew;
Jeżeli obwód drzewa na wysokości 5 cm będzie przekraczał ww. limity, planowaną wycinkę trzeba będzie zgłosić w gminie. Zgłoszenie, zawiera imię i nazwisko wnioskodawcy, oznaczenie nieruchomości, z której drzewo ma być usunięte, oraz rysunek albo mapkę określającą usytuowanie drzewa na nieruchomości.
Od dnia zgłoszenia, urząd będzie musiał w ciągu 21 dni przeprowadzić oględziny drzewa, które miałoby zostać usunięte. Po dokonaniu oględzin organ w terminie 14 dni od dnia oględzin może, w drodze decyzji administracyjnej, wnieść sprzeciw. Usunięcie drzewa może nastąpić, jeżeli organ nie wniósł sprzeciwu w tym terminie( tzw. milcząca zgoda) wówczas będzie można dokonać wycinki.
Zgodnie z przepisami ustawy urząd będzie mógł nie zgodzić się na wycinkę m.in. na nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków, na terenie przeznaczonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na zieleń lub chronionym innymi zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, bądź jeśli drzewo będzie nosiło znamiona drzewa pomnikowego.
Nowe przepisy nakładają na ministra środowiska obowiązek wydania w ciągu pół roku od wejścia w życie przepisów obowiązek wydania rozporządzenia, w którym określone zostaną kryteria uznawania tworów przyrody żywej i nieożywionej za pomniki przyrody.
Nowelizacja zakłada ponadto, że jeśli przed upływem pięciu lat od dokonania oględzin przez urzędnika gminnego właściciel wystąpi o pozwolenie na budowę związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej i będzie ona realizowana na części nieruchomości, gdzie rosły usunięte drzewa, będzie musiał uiścić opłatę za wycinkę tych drzew.
Nowelizacja przywraca też konieczność uzgodnienia z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska zezwolenia na usunięcie drzew w pasie przydrożnym. Wyjątek będą stanowić niektóre gatunki topoli.